Rudolf Tarnawski, znany jako Edler von Sleme, to postać, która zapisała się w historii Polski jako tytularny generał brygady Wojska Polskiego. Urodził się 10 kwietnia 1869 roku w malowniczym Żywcu, a swoje życie zakończył w 1946 roku w Bielsku-Białej.
Jego kariera wojskowa, choć może nie aż tak powszechnie znana, była znaczącym elementem historii polskiej armii. Tarnawski, jako generał, odegrał ważną rolę w środowisku militarnym, gdzie jego doświadczenie oraz decyzje miały wpływ na dalsze losy wojska.
Życiorys
Rudolf Tarnawski, znany w historii, przyszedł na świat 10 kwietnia 1869 roku w Żywcu, w rodzinie Piotra oraz Franciszki, z domu Bem. Jego edukacja rozpoczęła się w 1885 roku, kiedy to ukończył cztery klasy gimnazjum w Bielsku. Po tym etapie, podjął decyzję o wstąpieniu do Szkoły Kadetów Piechoty w Łobzowie, co było jego pierwszym krokiem ku wojskowej karierze.
W latach 1891-1892 kształcił się w Oficerskiej Szkole Jazdy w Mostarze, a po zakończeniu nauki rozpoczął służbę w kawalerii cesarskiej i królewskiej armii Austro-Węgier. Jego kariera rozwijała się dynamicznie: od 1909 roku był wykładowcą taktyki w swojej macierzystej szkole kadetów, a niedługo później wrócił do służby w jednostkach liniowych. W latach 1912-1913 wziął udział w mobilizacji sił zbrojnych Monarchii, co było odpowiedzią na napięcia związane z konfliktem na Bałkanach.
W trakcie I wojny światowej, Tarnawski brał udział w walkach na froncie włoskim, a także pełnił rolę dowódcy pułku piechoty na froncie wschodnim w 1917 roku, a w roku 1918 również na froncie francuskim i w Belgii. 22 maja 1917 roku wyróżniono go nobilitacją szlachecką z predykatem von Sleme. W czasie służby awansował na kolejne stopnie wojskowe, zaczynając od kadeta–zastępcy oficera (1 września 1889 roku) aż po podpułkownika (1 listopada 1916 roku).
Po zakończeniu działań wojennych, po zwolnieniu żołnierzy przez ostatniego cesarza Karola I w listopadzie 1918 roku, Tarnawski wstąpił do Wojska Polskiego. Został wyznaczony do Dowództwa Okręgu Generalnego w Krakowie. Jako dowódca zajął się organizacją 10 pułku piechoty w Cieszynie oraz pełnił funkcję komendanta wojskowego tego miasta. 12 listopada 1918 roku mianowano go komendantem Będzińskiego Okręgu Wojskowego. Wówczas major Felicjan Sławoj Składkowski opisał jego przybycie: „wkrótce przybył pułkownik, średniego wzrostu, zażywny pan, mówiący po polsku z lekkim niemieckim akcentem, ale dobry Polak, grzeczny i uprzejmy. Oświadczył, że wojnę spędził na froncie (miał austriacką Eiserne Krone), ale w sprawach polityki w terenie liczy na moją pomoc i współpracę. Wobec tego paląca kwestia rozbrojenia oddziałów czerwonej gwardii spadła na moje barki”.
Podczas wojny polsko-ukraińskiej oraz polsko-bolszewickiej, Tarnawski przez jakiś czas dowodził 11 oraz 15 pułkiem piechoty, a następnie XV Brygadą Piechoty, walcząc na froncie litewsko-białoruskim. 22 maja 1920 roku otrzymał zatwierdzenie w stopniu pułkownika piechoty, ze starszeństwem datowanym na 1 kwietnia 1920 roku. Po zakończeniu działań wojennych w 1920 roku, sprawował funkcję inspektora piechoty w Dowództwie Okręgu Generalnego „Pomorze”.
W 1921 roku powołano go na dowódcę Obozu Warownego „Toruń”. Następnie, od 10 września 1922 roku, został przeniesiony z rezerwy na stanowisko komendanta Powiatowej Komendy Uzupełnień Kamionka Strumiłowa. 1 czerwca 1922 roku przeszedł w stan spoczynku w stopniu tytularnego generała brygady, jednocześnie zachowując czasowe zatrzymanie w służbie czynnej. Z dniem 1 czerwca 1923 roku został przeniesiony do rezerwy w Dowództwie Okręgu Korpusu Nr V, a z dniem 1 marca 1924 roku otrzymał urlop, po czym 31 maja tego samego roku został ostatecznie przeniesiony w stan spoczynku i osiedlił się w Bielsku-Białej.
Ordery i odznaczenia
Rudolf Tarnawski, znany z niezwykłej odwagi i męstwa, został uhonorowany wieloma odznaczeniami wojskowymi, które świadczą o jego niezłomnym duchu w służbie ojczyźnie. Wśród najważniejszych wyróżnień znajdują się:
- Krzyż Walecznych po raz pierwszy – 12 lipca 1921, przyznany „za męstwo i osobistą odwagę okazane w walce z nieprzyjacielem w obronie Ojczyzny”,
- Krzyż Walecznych po raz drugi,
- Order Żelaznej Korony 3 klasy z dekoracją wojenną i mieczami,
- Krzyż Zasługi Wojskowej 3 klasy z dekoracją wojenną i mieczami,
- Krzyż Zasługi Wojskowej 3 klasy,
- Signum Laudis Srebrny Medal Zasługi Wojskowej z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej,
- Signum Laudis Brązowy Medal Zasługi Wojskowej z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej,
- Signum Laudis Brązowy Medal Zasługi Wojskowej na czerwonej wstążce,
- Krzyż Wojskowy Karola,
- Krzyż za 25-letnią służbę wojskową dla oficerów,
- Brązowy Jubileuszowy Medal Pamiątkowy dla Sił Zbrojnych,
- Krzyż Jubileuszowy Wojskowy,
- Krzyż Pamiątkowy Mobilizacji 1912–1913.
Przypisy
- Rocznik Oficerski 1928, s. 882.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 23 z 11.03.1924 r., s. 116.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 31 z 23.05.1923 r., s. 288.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 37 z 07.10.1922 r., s. 759.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 40 z 23.11.1921 r., s. 1546.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 29 z 23.07.1921 r., s. 1205.
- Ówczesny skrót jego stopnia wojskowego brzmiał „płk tyt. gen. bryg. w stanie spocz. zatrz. czas. w służb. czyn.”
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Eugeniusz Halski | Karol Kumuniecki | Leonard Rybarski | Józef Ćwiękała | Wilhelm Dobosz | Antoni Studencki | Karol Firich | Czesław Śleziak (wojskowy) | Franciszek Kubicki | Stefan Halski | Tadeusz Gołąb | Stanisław Marszałek | Konstanty Eibel | Alfons WnętrzakOceń: Rudolf Tarnawski