Antoni Studencki

---

Życiorys

Antoni Studencki wyrósł w rodzinie z silnymi patriotycznymi tradycjami. Jego dziadek oddał życie za ojczyznę, walcząc w czasie powstania listopadowego, natomiast ojciec, z racji swojego udziału w powstaniu styczniowym, został skazany na zesłanie na Sybir. Edukację zakończył w gimnazjum w Żywcu, a następnie kontynuował naukę na Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Po uzyskaniu dyplomu zamieszkał w Katowicach, gdzie związał się małżeństwem i podjął pracę w takich kopalniach jak „Ferdynand” oraz „Polska”, które znajdowały się w Dąbrówce Małej.

W wyniku wydarzeń września 1939 roku, kiedy Polska stawała w obliczu wojny, wraz z innymi uciekinierami Antoni trafił do Lwowa. Po powrocie do Krakowa, który miał miejsce po zakończeniu kampanii wrześniowej, zaangażował się w działalność w podziemiu, stając się członkiem organizacji niepodległościowej. Działając w ramach Organizacji Orła Białego oraz Służby Zwycięstwa Polski, podjął współpracę z Żywcem. Jego wysiłki doprowadziły do rozpoczęcia wydawania konspiracyjnej gazetki pod tytułem „Front Polski”, której pierwszy numer pojawił się na rynku 24 grudnia 1940 roku, osiągając nakład wynoszący 1000 egzemplarzy.

Studencki był również autorem dokumentów takich jak „Instrukcja sabotażowa” i „Instrukcja organizacyjna I stopnia”, które dotarły do rąk żołnierzy podziemia w liczbie około 3000 egzemplarzy. Do jego zadań należało także tworzenie cieszyńsko-zaolziańskiego rejonu organizacyjnego w ramach Organizacji Orła Białego. Jako zwolennik zbrojnej walki o niepodległość, założył Tajną Organizację Niepodległościową (TON), która koncentrowała się na działaniach dywersyjnych i sabotażu. W 1941 roku organizacja ta liczyła blisko 2500 członków, podzielonych na różne okręgi, w tym inspektoraty w Żywcu, Wadowicach i Bielsku.

W 1942 roku, pod wpływem presji ze strony Związku Walki Zbrojnej, doszło do fuzji ZWZ z TON, co doprowadziło do utworzenia rejencji katowickiej Narodowej Organizacji Wojskowej, z Antonią Studenckim na czele. Wiosną tego samego roku powstały cztery inspektoraty, a osiągnięta liczba członków organizacji wzrosła do około 4800. Niestety, 6 września 1942 roku, Antoni wraz z innymi żołnierzami został aresztowany przez gestapo na skutek denuncjacji podczas spotkania na dworcu kolejowym w Bielsku, gdzie zmierzał w celu skontaktowania się z przedstawicielami Komendy Głównej NOW.

Po aresztowaniu, Antoni został osadzony w więzieniu w Mysłowicach, gdzie był poddawany brutalnym torturom, jednak nigdy nie zgodził się na podpisanie volkslisty. Dnia 24 marca 1943 roku przetransportowano go do obozu Auschwitz, gdzie metodycznie rozstrzelano go wraz z innymi członkami TON w bloku 11. Jego działalność w obronie suwerenności Polski oraz zaangażowanie w walkę o wolność pozostają ważnym elementem polskiej historii.

---

Oceń: Antoni Studencki

---