Miejski Zakład Komunikacyjny w Żywcu

---

Historia

W latach 60. XX wieku rozpoczęły się prace nad koncepcją uruchomienia komunikacji miejskiej w Żywcu, zainicjowane przez Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej. Specjaliści z Krakowa, Tarnowa i Warszawy byli odpowiedzialni za realizację tego projektu. Choć przewozami planowano się zająć w roku 1968, plany te nie mogły zostać wdrożone z uwagi na braki w odpowiednim taborze.

Decyzję o rozpoczęciu działalności komunikacyjnej w Żywcu podjął minister gospodarki komunalnej w dniu 26 października 1970, nadając miastu pięć autobusów marki „San” model H100B, które były niezbędne do uruchomienia pierwszej linii transportowej. Zakład Komunikacji Miejskiej w Żywcu zaczął funkcjonować 1 kwietnia 1971 roku. Uroczystość przekazania autobusów miała miejsce na żywieckim Rynku, gdzie po ceremonii odbył się pierwszy bezpłatny kurs na trasie Browar – Świnna.

Na początku Zakład Komunikacji Miejskiej podlegał pod Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej, którego dyrektorem był wówczas Bolesław Twardowski. Pierwszym kierownikiem ZKM został Józef Salachna. W początkowym okresie działalności obsługiwana była tylko jedna linia na trasie Browar – Świnna. Z czasem wprowadzono dodatkowe linie, w tym nr 2 do Dworzec PKP, nr 3 Sporysz – Sienna oraz nr 4 Dworzec PKP – Oczków. Na początku lat 70-tych zatrudnienie w Zakładzie wynosiło około 30 osób, a w 1971 roku przetransportowano 2,5 miliona pasażerów. Liczba ta wzrosła do 3,8 miliona w 1972 roku oraz do 5 milionów w 1973 roku.

Z dniem 1 lipca 1975 roku Zakład Komunikacji Miejskiej został wyłączony z struktury Miejskiego Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej i stał się Zakładem nr 3 w nowo powołanym Wojewódzkim Przedsiębiorstwie Komunikacyjnym w Bielsku-Białej. W jego skład wchodziły także MPK Bielsko-Biała, MZK Oświęcim oraz Zakład nr 4 w Kętach.

Działalność nowego Zakładu nr 3 koncentrowała się na zapewnieniu połączeń pomiędzy miastem a strefą podmiejską. Autobusy kursowały do miejscowości takich jak Radziechowy, Sienna, Łodygowice, Oczków oraz do dzielnicy Sporysza, a także do Świnnej i Trzebini. Większość linii przebiegała przez kluczowy punkt miasta – Rynek.

W 1976 roku przy Alei Wolności otwarta została baza do obsługi autobusów komunikacji miejskiej. W roku 1977 Zakład nr 3 zarządzał już 6 liniami, w tym najpopularniejszymi: nr 1 (Świnna – Osiedle PKWN) oraz nr 5 (Rynek – Radziechowy). Na przełomie lat 70-tych do taboru dołączyły autobusy Autosan H9 35.

W 1982 roku, po odłączeniu zakładów komunikacyjnych z Oświęcimia i Kęt, ZKM w Żywcu stał się Zakładem nr 2 w bielskim MPK. Rok 1986 był rekordowy pod względem przewozów, gdyż Zakład nr 2 obsłużył około 13 milionów pasażerów, a niektóre kursy były realizowane równocześnie przez dwa lub trzy autobusy. W tym okresie rozpoczęto także obsługę linii autobusami Jelcz PR110 oraz Jelcz M11.

Podział zakładów bielskiego i żywieckiego ostatecznie nastąpił w 1990 roku, a po wprowadzeniu nowego samorządu terytorialnego, w latach 1992-1997 wprowadzane były do taboru pojazdy wyprodukowane przez Dansk Automobil Byggeri (DAB). W tym czasie ładowano także nowe trasy, obejmujące miejscowości Brzuśnik, Kalna oraz Przybędza. Na początku lat 2000 w taborze pojawiły się autobusy marki Neoplan, a w 1997 roku MZK obsłużyło około 11 milionów pasażerów.

W 1998 roku uruchomiona została nowa pętla (dworzec MZK) przy ul. Browarnej, blisko kaplicy św. Floriana. W roku 2001 funkcjonowało już 13 linii komunikacyjnych, które docierały m.in. do Przybędzy, Międzybrodzia Żywieckiego i Międzybrodzia Bialskiego. Na początku XXI wieku Zakład obsługiwał 16 linii, o łącznej długości 189 kilometrów, realizując 266 kursów w dni robocze oraz 156 w weekendy.

1 stycznia 2002 roku, MZK Żywiec przekształcił się w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, a nie długo potem wprowadzono połączenia do Pietrzykowic. W 2004 roku zainaugurowano obsługę linii przez autobusy marki Solaris, wprowadzając także nową linię do Rychwałdu w tym samym roku. 1 września 2009 roku uruchomiono linie nr 10 do Bystrej, a 1 września 2017 roku uruchomiono linię nr 18 do dzielnicy Podlesie.

W 2020 roku nastąpiło wydłużenie trasy linii nr 1 do Pewli Ślemieńskiej. Nowy rozkład był planowany na maj, jednak z uwagi na ograniczenia komunikacyjne związane z pandemią COVID-19, pierwszy kurs nową trasą odbył się dopiero 3 sierpnia 2020. Na rok 2024 przewiduje się, że tabor MZK Żywiec będzie się składał z 39 autobusów, z czego 100% to pojazdy niskopodłogowe.

Zakład realizuje 259 kursów w dni robocze, 137 w soboty i 107 w niedziele i święta, na 18 liniach o łącznej długości 259 km. Warto zaznaczyć, że 15 z tych linii wychodzi poza granice miasta, obsługując pobliskie gminy, takie jak Czernichów, Lipowa, Łodygowice, Świnna, Gilowice oraz Radziechowy-Wieprz.

Tabor

W Miejskim Zakładzie Komunikacyjnym w Żywcu tabor pojazdów autobusowych jest zróżnicowany, z zasobami dostosowanymi do potrzeb lokalnej społeczności.

Stan na rok 2020
Typ autobusu	Informacja	Ilość
DAB 12-1200B	–	1
Isuzu Novociti Life	–	1
Neoplan N4411	–	4
Scania Citywide CN280UB 10,9 LF	–	2
Solaris Alpino 8,9 LE	–	7
Solaris Urbino 10	–	3
Solaris Urbino 10,5	–	3
Solaris Urbino 12	–	15
Scania Citywide LE	–	5	–

Aktualny stan floty jest imponujący, z łącznie 36 autobusami w użytkowaniu. Warto zauważyć, że 97% taboru stanowią autobusy niskopodłogowe, co zapewnia wysoki poziom dostępności dla pasażerów, w tym osób z ograniczeniami mobilności.

---

Oceń: Miejski Zakład Komunikacyjny w Żywcu

---