Ulica Dworcowa jest wiodącą arterią komunikacyjną w dzielnicy Zabłocie w Żywcu, w której koncentrują się różnorodne usługi oraz handel. To kluczowe miejsce dla lokalnych mieszkańców i odwiedzających, pełniące rolę centra życia społecznego i gospodarczego tej okolicy.
Ulica ta przebiega od Alei Jana Pawła II, przechodzi przez most na Sole, a następnie dochodzi do skrzyżowania z ulicą ks. Słonki, gdzie kontynuuje jako ulica Browarna. Taki układ komunikacyjny sprawia, że jest ona istotnym punktem na mapie Żywca, łączącym różne części miasta.
Zmiany nazwy
Historia tej ulicy jest bogata i złożona, a jej nazwy ewoluowały na przestrzeni lat. Początkowo nosiła miano ulicy Głównej, co odzwierciedlało jej centralne znaczenie w mieście.
Następnie, w wyniku zmian społeczno-politycznych, przekształcono jej nazwę na ulicę Kolejową, co nawiązywało do rozwoju transportu kolejowego. W trakcie okupacji, nazwa ulicy została zmieniona na Hauptstrasse, co ilustruje wpływ zewnętrznych sił na lokalną nomenklaturę.
Po zakończeniu II wojny światowej, mieszkańcy zdecydowali o powrocie do ulicy Kolejowej. Z kolei w 1950 roku ulica uzyskała nową nazwę – ulica Juliana Marchlewskiego, co było odzwierciedleniem ówczesnych trendów politycznych.
Ostatecznie, w 1991 roku, nadano jej obecną nazwę – ulica Dworcowa, która jest używana do dziś, podkreślając jej znaczenie i rolę w życiu miasta.
Historia
„Ulica Dworcowa w Żywcu była niegdyś pełna życia, gdzie znajdowały się różnorodne sklepy, składy z materiałami oraz zakłady rzemieślnicze. W jej sercu mieściła się jedna z najpopularniejszych restauracji, znana jako „Pod Góralem”. W sąsiedztwie znajdował się magazyn z artykułami żelaznymi oraz przy skrzyżowaniu z ul. Wesołą sklep oferujący przybory piśmiennicze. Naprzeciwko tej lokalizacji można było odwiedzić aptekę, a za nią stał sklep spożywczy.
W 1897 roku powstała kamienica o numerze 49, która pomieściła popularny hotel znany pod nazwą „Munk”. W jej parterze znalazły się dwie restauracje – po prawej stronie zlokalizowana była restauracja Munka, a po lewej restauracja J. Waksa. Hotel Munka mieścił się naprzeciwko dworca kolejowego, co dodawało mu atrakcyjności. Nadbudowa budynku obejmowała belweder, którego architektura zdobiona była pięknymi motywami z epoki odrodzenia, znanymi jako woluty. Dodatkowo belweder zdobiono pilastrami, które imituje barokowe kolumny, a także zwornikiem nad drzwiami. Wewnętrzne pole frontonu, zwane tympanonem, ozdobione było inicjałami „H.M.”. Szczególnie charakterystycznymi elementami architektury tej kamienicy były naczułki, które znajdowały się zarówno nad drzwiami, jak i nad belwederem.
W 1968 roku PSS oddała do użytku nowoczesny Spółdzielczy Dom Handlowy „Beskid” (ul. Dworcowa 65a), zaprojektowany przez architekta Wiktora Zina. Stał się on drugim co do wielkości sklepem w mieście, zaraz po Rolniczym Domu Towarowym, który mieścił się przy ul. Dworcowej 16.
W 1976 roku dawna komenda Milicji Obywatelskiej w kamienicy nr 2 została przekształcona na siedzibę Biblioteki Miejskiej, która działała tam do 2007 roku, kiedy to przeniesiono ją do nowej lokalizacji w kamienicy „Siejba” przy ul. Kościuszki.
Rok 1980 przyniósł budowę przejścia podziemnego, które prowadziło z dworca autobusowego na plac przed dworcem kolejowym. W 2016 roku przejście zostało gruntownie wyremontowane: naprawiono przeciekający dach, przeprowadzono konserwację, pomalowano jego elementy oraz zainstalowano nowe oświetlenie i monitoring. Dodatkowo, na ścianach powieszono reklamy Grupy Żywiec.
W 2002 roku ulica przeszła ogólne modernizacje, co zaowocowało nową siecią deszczową, wodociągową oraz sanitarną. Dzięki temu, ulice zyskały nowe oświetlenie, zatoczki autobusowe, wysepki oraz odnowioną nawierzchnię jezdni i chodników.
W 2010 roku rozbudowano budynek numer 26, w którym niegdyś funkcjonowało Gimnazjum nr 1 im. Jana Pawła II, a obecnie mieści się tam Szkoła Podstawowa nr 9 im. Jana Pawła II. Oddano do użytku nowoczesną salę gimnastyczną ze ścianką wspinaczkową, a także nowe sale edukacyjne oraz obserwatorium astronomiczne, przy czym cały budynek został odmalowany.
W 2011 roku zamknięto sklep Savia w Domu Towarowym „Savia”, a w jego miejsce otwarto Tesco, które następnie zostało zastąpione przez Netto w 2021 roku. Mieszkańcy wciąż w nieformalny sposób nazywają budynek „Savią”.
W 2015 roku zakończono remont dworca kolejowego, gdzie odnowiono elewację, wymieniono drzwi i zamontowano nową tablicę z nazwą dworca. Oprócz tego, wymieniono nawierzchnię parkingu przed dworcem oraz odnowiono przystanek busów sąsiadujący z tym obiektem.
W 2016 roku zakończono remont dworca autobusowego w Żywcu, kiedy to zburzono stare budynki i wybudowano nową konstrukcję, którą następnie sprzedano prywatnemu inwestorowi. W sąsiedztwie wybudowano poczekalnię z toaletami, która wzbudza kontrowersje, ponieważ działa jedynie od poniedziałku do piątku między 7:00 a 17:00 oraz w soboty od 8:00 do 13:00, co zdaniem mieszkańców nie spełnia funkcji tradycyjnej poczekalni. Dodatkowo stworzono 60 miejsc parkingowych oraz 12 stanowisk dla busów i autobusów.
Najważniejsze obiekty
W okolicy ulicy Dworcowej w Żywcu można znaleźć wiele istotnych punktów, które stanowią ważne elementy lokalnej infrastruktury. Do kluczowych obiektów zaliczają się:
- Szkoła podstawowa nr 9 (ul. Dworcowa 26), znana wcześniej jako Gimnazjum nr 1,
- D.T. „Savia” (ul. Dworcowa 42), w którym obecnie funkcjonuje Netto,
- Urząd Pocztowy Żywiec 2 (ul. Dworcowa 52),
- Dworzec autobusowy,
- Dworzec kolejowy Żywiec,
- Powszechny Zakład Ubezpieczeń Na Życie S.A. (ul. Dworcowa 23),
- Sekcja Obsługi Ubezpieczonych Śląskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ (ul. Dworcowa 23),
- Telekomunikacja Polska S.A. (ul. Dworcowa 35).
Przypisy
- Historia [online], biblioteka.zywiec.pl [dostęp 26.02.2024 r.]
- Redakcja, Żywiec: Fundusze europejskie na wyciągnięcie ręki [online], Nasze Miasto, 15.07.2010 r. [dostęp 25.03.2022 r.]
- Redakcja, Śląskie: Zamiast Tesco będą markety Netto 3.0. Duńska sieć przejmuje Tesco Polska za 900 mln zł [online], Częstochowa Nasze Miasto, 20.06.2020 r. [dostęp 14.03.2022 r.]
- Redakcja, Trwa lifting dworca kolejowego w Żywcu [ZDJĘCIA] [online], Dziennik Zachodni, 10.04.2015 r. [dostęp 21.03.2022 r.]
- a b Redakcja, Żywiec ma nowy dworzec autobusowy [online], Dziennik Zachodni, 01.02.2016 r. [dostęp 21.03.2022 r.]
- Żywiec: Spór o poczekalnię [online], Beskidzka24.pl, 15.06.2019 r. [dostęp 21.03.2022 r.]
- a b c d Ewa, W przedwojennym Żywcu, czyli ulica Dworcowa [online], BeskidLive [dostęp 21.03.2022 r.]
- a b MirosławM. Miodoński MirosławM., Zmiany nazewnictwa ulic w Żywcu – rok 1950, „Gronie”, 2007 r., s. 119, ISSN 1895-3549.
- Redakcja, Rodzina Munków [online], ŻywiecInfo [dostęp 14.03.2022 r.]
- Redakcja, Kilka słów o Domie Handlowym "Beskid" w Żywcu [online], ŻywiecInfo [dostęp 21.03.2022 r.]
- Przejście podziemne po remoncie [online], zywiec.pl [dostęp 21.03.2022 r.]
- Czy wiecie że? Rok 1991. nsik.com.pl. [dostęp 27.04.2022 r.]
- Nad Sołą i Koszarawą: Dworcowa oddana do użytku [online] [dostęp 05.03.2016 r.]
- Tesco wchodzi ze sklepami Savia do galerii handlowych - Handel dystrybucja [online], www.portalspozywczy.pl [dostęp 14.03.2022 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Ulice i place":
Ulica Komorowskich w Żywcu | Ulica Krakowska w Żywcu | Ulica Księdza Prałata Stanisława Słonki w Żywcu | Plac Grunwaldzki w Żywcu | Rynek w Żywcu | Ulica Andrzeja Komonieckiego w Żywcu | Ulica Stefana Żeromskiego w Żywcu | Aleja Legionów w Żywcu | Ulica Grunwaldzka w Żywcu | Ulica Henryka Sienkiewicza w Żywcu | Ulica Browarna w Żywcu | Ulica Mikołaja Kopernika w Żywcu | Plac Mariacki w Żywcu | Aleja Wolności w Żywcu | Ulica Wesoła w Żywcu | Ulica Tadeusza Kościuszki w ŻywcuOceń: Ulica Dworcowa w Żywcu