W historii polskiego kościoła katolickiego Józef Małysiak, znany również pod imieniem zakonnym Czesław Chryzostom, zajmuje szczególne miejsce. Urodził się 11 marca 1884 roku w Żywcu, a swoje życie zakończył 10 listopada 1966 roku w Trzebnicy.
Był on nie tylko kapłanem, ale również działaczem zakonnym, przynależącym do Towarzystwa Boskiego Zbawiciela, znanego potocznie jako salwatorianie. Jego działalność nie ograniczała się jedynie do duszpasterstwa; Małysiak był również cenionym kaznodzieją oraz misjonarzem ludowym, który aktywnie angażował się w życie religijne społeczności, w których przebywał.
W swoim życiu Małysiak pełnił funkcje superiora w klasztorach w Trzebini i Trzebnicy, gdzie miał istotny wpływ na rozwój duszpasterstwa i formacji duchowej. Co więcej, był założycielem Zgromadzenia Sióstr Rodziny Betańskiej, znanego również jako betanki, jak i pierwszego w Polsce domu rekolekcji zamkniętych, co przyczyniło się do popularyzacji idei rekolekcji wśród duchowieństwa oraz wiernych.
Wielką pasją Małysiaka była idea rekolekcji zamkniętych, które propagował jako formę głębszego życia duchowego. Jego oddanie i wysiłki zaowocowały tytułem Servus Dei (Sługa Boży) w Kościele katolickim, co odzwierciedla jego przygotowanie do beatyfikacji oraz szeroki wpływ na rozwój wspólnoty religijnej.
Życiorys
Lata dzieciństwa i młodości
Józef Małysiak, związany z regionem Podbeskidzia, przyszedł na świat 11 marca 1884 roku w Żywcu. W jego rodzinie, obok wielkiej liczby rodzeństwa – bo aż jedenaścioro – znajdował się jego ojciec, Wojciech, nauczyciel, oraz matka, Maria z domu Biedrońska, która zajmowała się gospodarstwem domowym. Chrzest Józefa odbył się 23 kwietnia 1884 roku w kościele Narodzenia Najświętszej Maryi Panny i św. Jana Jerozolimskiego w Żywcu, gdzie otrzymał imiona Józef, Marian, Wiktor. Warto dodać, że dwoje jego rodzeństwa poszło w jego ślady, decydując się na życie w stanie zakonnym. Jego siostra, Helena, została norbertanką pod imieniem s. Milona w klasztorze na Zwierzyńcu w Krakowie, a brat Juliusz przyjął sakrament kapłański i posługiwał w archidiecezji krakowskiej.
Józef rozpoczął swoją edukację w szkole podstawowej w Makowie Podhalańskim, kontynuując naukę w Paszkówce i Zatorze. Po zakończeniu podstawowej edukacji uczęszczał do gimnazjum w Wadowicach w latach (1896–1903), gdzie miał możliwość poznania karmelitów bosych oraz o. Rafała Kalinowskiego OCD, który później został świętym i był jego spowiednikiem. W 1903 roku Józef z sukcesem ukończył gimnazjum, zdając egzamin maturalny.
Powołanie kapłańskie
Religijna atmosfera panująca w jego domu oraz bliski kontakt z karmelitami, a także zachęta ze strony starszego brata Juliusza, skłoniły go w 1903 roku do podjęcia studiów w seminarium duchownym na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Ukończenie tego etapu edukacji nastąpiło w 1907 roku, a 7 lipca tegoż roku, w katedrze św. Stanisława i św. Wacława w Krakowie, przyjął święcenia kapłańskie z rąk biskupa Anatola Nowaka. Jego msza prymicyjna odbyła się w kościele Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Gdowie, gdzie wówczas jego brat Juliusz pełnił rolę wikariusza.
Po przyjęciu święceń, Józef Małysiak został skierowany do parafii Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Myślenicach (1907–1908) jako wikariusz. Następnie przeniesiono go do parafii Przenajświętszej Trójcy w Jordanowie, gdzie pełnił tę funkcję przez dziewięć lat (1908–1917). W Jordanowie był także prefektem szkół powszechnych oraz angażował się w działania społeczno-kulturalne, w tym był inicjatorem powstania koła abstynenckiego.
W zakonie salwatorianów
W latach 1917-1918 Józef Małysiak sprawował funkcję katechety w parafii świętych Apostołów Piotra i Pawła w Trzebini, gdzie zetknął się z salwatorianami. To właśnie tutaj nawiązał bliską relację z ks. Benignem Dziadkiem SDS, który zmotywował go do poszukiwania ścieżki życia zakonnego, czerpiąc inspirację z idei ich założyciela, ks. Franciszka Marii od Krzyża Jordana SDS, który później został ogłoszony błogosławionym. Po uzyskaniu zgody biskupa Adama Stefana Sapiehy, 6 sierpnia 1918 roku, przystąpił do zgromadzenia, przyjmując imię zakonne Czesław. Nowicjat odbył w Hamburgu (Górna Austria), a 11 października 1919 roku złożył swoje pierwsze śluby zakonne, następnie zaś 11 października 1922 roku w Krakowie przystąpił do wieczystej profesji.
Po zakończeniu nowicjatu, Józef Małysiak przebywał w Trzebini, skąd głosił rekolekcje w różnych zakonach i organizował misje ludowe w wielu parafiach w Polsce. W okresie 1923-1934, jako dyrektor ds. misji i rekolekcji, zademonstrował swoje umiejętności organizacyjne. Stworzył tzw. metodę salwatoriańską, która znacząco wpłynęła na jakość i oddziaływanie organizowanych rekolekcji. W latach 1924-1927 pełnił stanowisko magistra nowicjatu i rektora kleryków w Krakowie na Zakrzówku. W listopadzie 1927 roku wrócił do Trzebini, gdzie objął urząd superiora, a w 1928 roku stworzył pierwszy w Polsce dom rekolekcji zamkniętych dla 50 osób, wybierając św. Józefa na duchowego opiekuna ośrodka. Starał się propagować ideę rekolekcji zamkniętych, korzystając z amfon, radia, prasy oraz organizując spotkania.
W 1933 roku czasopismo rekolekcyjne „Dzwonek Rekolekcyjny” przekształciło nazwę na „Drogowskaz”, a sam Małysiak pisał w nim o swojej metodzie duszpasterskiej, zaznaczając:
Rekolekcje zamknięte to wyższa szkoła wiary i cnoty, wyższa szkoła sprawiedliwości i świętości, forteca wiary, twierdza katolicyzmu, wyższa szkoła życia wewnętrznego, odnowienie świata w Chrystusie oraz przesłodkie ćwiczenia duchowne.
W 1930 roku nakład „Dzwonka Rekolekcyjnego” wynosił 7000 egzemplarzy. Stworzył także ogólnopolskie „Dni Rekolekcyjne”, które zgromadziły biskupów, kapłanów oraz ludzi świeckich (1929, 1931 i 1932).
W 1931 roku powołał Komitet Rekolekcyjny, a w 1932 Związek Rekolekcyjny oraz Związek Rekolekcjonistów. Jego zaangażowanie w formowanie duszpasterzy zaowocowało również powstaniem 17 kwietnia 1930 roku w Puszczykowie k. Poznania, wraz z katechetką Ireną Parasiewicz, Towarzystwa Pracy Betańskiej (obecnie znanego jako Zgromadzenie Sióstr Rodziny Betańskiej, potocznie nazywane betankami), które miało na celu pomoc księżom w ich działalności w parafiach. Po radzie przełożonych, w 1934 roku opuścił zgromadzenie salwatorianów i przeniósł się do diecezji kieleckiej.
W tym samym roku w Kielcach założył Zgromadzenie Zakonne Księży Przemienienia Pańskiego, które jednak zostało rozwiązane w 1935 roku z powodu trudności organizacyjnych i braków kadrowych. Małysiak pełnił też rolę komisarza Zgromadzenia Braci Serca Jezusowego w latach 1931–1934, opracowując ich konstytucje, które zostały zatwierdzone w 1937 roku. W 1935 roku zaczął wydawać dwumiesięcznik „Pismo Rekolekcyjne” na rzecz Zgromadzenia Zakonnego Księży Przemienienia Pańskiego.
W 1936 roku przeniósł się do archidiecezji lubelskiej, zostając misjonarzem diecezjalnym. W okresie II wojny światowej zamieszkiwał w Nałęczowie, a w 1940 roku przeniósł się do Łukowa, a w 1942 roku do Kazimierza Dolnego, gdzie objął funkcję rektora kościoła św. Anny i św. Ducha.
Powrót do zakonu salwatorianów
Po zakończeniu II wojny światowej z determinacją dążył do ponownego przyjęcia do zgromadzenia salwatorianów. W 1948 roku przeszedł ponowny nowicjat, przyjmując nowe imię zakonne Chryzostom. 11 marca 1950 roku złożył po raz drugi profesję zakonną. Jako salwatorianin w latach 1951–1960 rodził się zaangażowanym dyrektorem rekolekcji i misji parafialnych. W 1960 roku, 1 lipca, został superiorem domu zakonnego w Trzebnicy, i mimo sędziwego wieku kontynuował wyprawy z rekolekcjami dla księży, zakonników i zakonnic. Przez lata dokonał licznych misji, organizując ponad 1300 serii rekolekcji w swoim życiu. Zmarł nagle 10 listopada 1966 roku w Trzebnicy, a po ceremonii pogrzebowej spoczął w grobowcu salwatorianów w Bagnie k. Obornik Śląskich.
Publikacje
W dorobku Józefa Małysiaka można znaleźć szereg publikacji, które miały znaczący wpływ na rozwój duchowości i życia religijnego. Poniżej przedstawiamy niektóre z jego dzieł:
- Józef J. Małysiak, Droga Krzyżowa (dla Misyj i Rekolekcyj), Kraków: Nakładem XX. Salwatorjanów, 1929, OCLC 749549063. Brak numerów stron w książce.
- Czesław C. Małysiak, Ruch rekolekcyj zamkniętych zagranicą oraz w Polsce, Trzebinia: Dom Rekolekcyjny OO. Salwatorjanów, 1930, OCLC 903333131. Brak numerów stron w książce.
- Czesław C. Małysiak, Djalogi rekolekcyjne, Trzebinia: Nakładem Domu Rekolekcyjnego OO. Salwatorjanów, 1930, OCLC 1088973679. Brak numerów stron w książce.
- Czesław C. Małysiak, W domu bezbożnika. Obrazek sceniczny, Trzebinia: Dom Rekolekcyjny OO. Salwatorjanów, 1930, OCLC 899802628. Brak numerów stron w książce.
- Czesław M.C.M. Małysiak, Czy słyszałeś co o rekolekcjach zamkniętych?, wyd. 2, Trzebinia: „Dzwonek Rekolekcyjny”, 1930, OCLC 830139675. Brak numerów stron w książce.
- Czesław C. Małysiak, W sprawie małżeńskiej, Trzebinia: Wydawnictwo OO. Salwatorjanów, 1931, OCLC 749965407. Brak numerów stron w książce.
- Czesław C. Małysiak, Jak organizować kursy rekolekcyjne?, Trzebinia: Dom Rekolekcyjny OO. Salwatorjanów, 1932, OCLC 903333129. Brak numerów stron w książce.
- Czesław C. Małysiak, Rekolekcje zamknięte szkołą apostolstwa. Referat, który wygłosił Czesław Małysiak T. B. Z. na 3-cim „Dniu Rekolekcyjnym” w Katowicach dn. 4 września 1932 r, Trzebinia: Księża Salwatorjanie, 1932, OCLC 903333130. Brak numerów stron w książce.
- Czesław C. Małysiak, Skąd przyjdzie ratunek dla świata? Kazanie, które wygłosił przez radio w katedrze poznańskiej, 15.I.1933 r, wyd. 3, Trzebinia: Księża Salwatorjanie, 1934, OCLC 903333148. Brak numerów stron w książce.
- Czesław C. Małysiak, Triumf Kościoła. Kazanie, które wygłosił ks. Czesław Małysiak T.B.Z. przez radjo w katedrze poznańskiej dnia 27 sierpnia 1933 r, Trzebinia: Nakładem Księży Salwatorjanów, 1934, OCLC 979149247. Brak numerów stron w książce.
- Józef J. Małysiak, Kazania radjowe, Kielce: Nakł. Księży Przemienienia Pańskiego, 1935, OCLC 750019027. Brak numerów stron w książce.
Wymienione dzieła ukazują bogatą twórczość autorów, którzy przyczynili się do propagowania rekolekcji, duchowości oraz życia religijnego w Polsce.
Proces beatyfikacyjny
W wyniku wspólnej inicjatywy Zgromadzenia Sióstr Rodziny Betańskiej rozpoczęto działania mające na celu wyniesienie Józefa Małysiaka na ołtarze. Stolica Apostolska 11 maja 1995 roku wydała zgodę znaną jako nihil obstat, co umożliwiło podjęcie procesu beatyfikacyjnego. Proces ten zainaugurowano na poziomie diecezjalnym 6 października 1995 roku w archidiecezji lubelskiej, konkretnie w Lublinie. Od tego momentu Józef Małysiak uzyskał zaszczytny tytuł Sługi Bożego.
Pozostali ludzie w kategorii "Duchowieństwo i religia":
Antoni Miodoński | Ferdynand Sznajdrowicz | Arkadiusz Baron | Wojciech Olszowski | Wojciech Zyzak | Stanisław Sapiński | Franciszek WalczyńskiOceń: Józef Małysiak