Tadeusz Wrona, urodzony 16 lipca 1954 roku w Żywcu, jest znanym polskim pilotem cywilnym oraz szybowcowym. Jego kariera związana z lotnictwem uzyskała szczególne uznanie po wydarzeniach, które miały miejsce 1 listopada 2011 roku.
W tym dniu, podczas lotu samolotem Boeing 767 z Newark w stanie New Jersey do Warszawy, doszło do poważnej awarii. W wyniku problemów technicznych, Tadeusz Wrona musiał wykonać manewr lądowania awaryjnego na pasie Lotniska Chopina w Warszawie, mimo że nie miał wysuniętego podwozia.
To niezwykle trudne zadanie, które wymagało dużych umiejętności i stoickiego spokoju, przyniosło mu światowy rozgłos oraz uznanie w środowisku lotniczym. Wrona stał się symbolem profesjonalizmu i odwagi w obliczu kryzysu, co w znaczący sposób wpłynęło na jego dalszą karierę oraz wizerunek w mediach.
Wczesne lata
Tadeusz Wrona przyszedł na świat jako syn Kazimierza i Ludwiki Wrona. Jego ojciec, będący księgowym, na co dzień pracował w banku, natomiast matka spełniała swoje zawodowe obowiązki jako urzędniczka w zakładach lniarskich. Po ukończeniu matury w technikum elektrycznym, Tadeusz zdecydował się kontynuować naukę na kierunku matematyczno-fizycznym w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Zielonej Górze.
Jednakże, po dwóch latach spędzonych w tej uczelni, podjął decyzję o zmianie ścieżki edukacyjnej. W 1979 roku zaczął studia na Politechnice Rzeszowskiej, gdzie rozpoczął naukę na nowo utworzonym kierunku pilotażu, który był pierwszym takim programem w Polsce. Ukończenie tych studiów miało miejsce w 1981 roku.
Kariera w lotnictwie
Tadeusz Wrona, znany pilot, swoje zainteresowanie awiacją zawdzięcza swojemu starszemu bratu. Jego pierwsze kontakty z lotnictwem miały miejsce na szybowcach. Wyczynowe szybownictwo rozwijał najpierw w Aeroklubie Ziemi Lubuskiej, a później, w czasie studiów na Politechnice Rzeszowskiej, kontynuował w aeroklubie PLL LOT, znajdującym się w Piotrkowie Trybunalskim. Od 2001 roku związany był z aeroklubem w Lesznie.
Praca w PLL LOT
W jesieni 1983 roku Tadeusz Wrona rozpoczął kurs praktyczny, a po zdaniu egzaminów w marcu 1984 roku zasiadł na fotelu drugiego pilota w Antonowie 24, wykonując krajowe loty dla Polskich Linii Lotniczych LOT. Jego umiejętności wkrótce zaowocowały awansem na kapitana w 1986 roku. W końcu lat 80. największe polskie linie lotnicze zainwestowały w nowoczesne odrzutowce Boeing 767, co stanowiło istotny krok w jego karierze. Wrona uczestniczył w szkoleniach mających na celu zdobycie uprawnień do pilotażu tych samolotów. W 1989 roku był już drugim pilotem Boeinga 767, a w lipcu 1990 roku awansował na kapitana.
Awaryjne lądowanie lotu PLL LOT 016
Tadeusz Wrona zasłynął w dniu 1 listopada 2011 roku, gdy zmuszony awarią samolotu wykonał niebezpieczny manewr lądowania awaryjnego na pasie lotniska Chopina w Warszawie, pilotując Boeinga 767 z Newark do Warszawy, bez wysuniętego podwozia. Wszyscy 231 pasażerowie opuścili samolot bez szwanku, a przebieg lądowania został uwieczniony przez telewizyjne ekipy. Cała sprawa zdobyła szerokie zainteresowanie mediów, a Tadeusz Wrona zyskał miano bohatera. Jego wyczyn porównywano z nielada osiągnięciem amerykańskiego pilota Chesleya Sullenbergera. Prezydent Bronisław Komorowski uznał jego czyn za bohaterski oraz zapowiedział uhonorowanie go państwowym odznaczeniem. W dniu 7 listopada 2011 roku, w Pałacu Prezydenckim, kapitan Wrona odebrał Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski. Następnie, dnia 8 listopada, rada miasta Leszno przyznała mu tytuł „Honorowego Obywatela Miasta Leszno”.
Oprócz licznych nagród, Tadeusz Wrona otrzymał m.in. tytuł Człowieka Roku CPS oraz wyróżnienia od Ligi Morskiej. Komplementowali go także amerykańscy przedstawiciele, w tym rewident miejski Nowego Jorku John Liu. Dzień 16 listopada 2011 uznano przez Radę Miasta Nowego Jorku Dniem Kapitana Tadeusza Wrony, uhonorowano go również certyfikatem za zasługi oraz flagą, która przez pewien czas powiewała w Białym Domu.
Dalsze losy
Trzy lata po słynnym lądowaniu, Tadeusz Wrona postanowił pozwać Polskie Linie Lotnicze LOT do sądu pracy. Rozprawa miała miejsce 19 grudnia 2014 roku, a pilot skarżył się na nowe, niekorzystne warunki zatrudnienia. Domagał się przywrócenia poprzednich stawek wynagrodzenia. W 2019 roku, po kontrowersyjnej sytuacji związanej z zakłóceniem pracy, Tadeusz Wrona został zwolniony z PLL LOT, ale po dwóch dniach konfliktu powrócił do pracy. Od drugiej połowy 2019 roku zajął się szkoleniem przyszłych pilotów w LOT Flight Academy.
Życie prywatne
Tadeusz Wrona jest szczęśliwie żonaty z Marzeną. Para ma córkę, która nosi imię Natalia, zdobywczyni pięciu tytułów mistrza Polski w WKKW w kategoriach Młody Jeździec oraz Junior. W rodzinie znajdują się również syn Mikołaj oraz brat, który również jest pilotem w lotnictwie cywilnym.
W 2013 roku Wrona zrealizował swój projekt literacki, publikując książkę biograficzną Ja, kapitan, w której szczegółowo opisuje swoją drogę do kariery lotniczej oraz doświadczenia związane z awaryjnym lądowaniem w Warszawie.
Wyróżnienia i odznaczenia
Tadeusz Wrona, wybitny pilot, został uhonorowany szeregiem wyróżnień i odznaczeń, które podkreślają jego ogromne osiągnięcia w dziedzinie lotnictwa.
- złotą odznakę z trzema diamentami, przyznaną przez Aeroklub PRL (obecnie Aeroklub Polski), w imieniu Międzynarodowej Organizacji Lotniczej (FAI),
- odznakę Żurawia, przyznaną przez PLL LOT,
- krzyż oficerski Orderu Odrodzenia Polski,
- order Ecce Homo z 2013 roku,
- odznakę honorową „zasłużony dla Województwa Podkarpackiego”.
Przypisy
- LOT dogadał się z kapitanem Wroną. Będzie współpracował z LOT Flight Academy [online], rynek-lotniczy.pl [dostęp 25.10.2019 r.]
- Nieznane kulisy słynnego lądowania kpt. Wrony. „To miał być zwykły lot” [online], Onet.pl, 01.11.2013 r.
- Narodowy przewoźnik kontra bohater lądowania z 2011 r. Kapitan Wrona pozwał LOT. dziennik.pl, 19.12.2014 r. [dostęp 07.11.2011 r.]
- IwonaI. Krawczyk, Greenpoint owacyjnie powitał kapitana Wronę [online], rp.pl, 17.11.2011 r. [dostęp 22.05.2015 r.]
- Tadeusz Wrona honorowym obywatelem Leszna!. Głos Wielkopolski. [dostęp 24.11.2011 r.]
- Odznaczenia dla załogi Boeinga 767. prezydent.pl. [dostęp 07.11.2011 r.]
- Kapitan Tadeusz Wrona z rodziną w DDTVN! [online], TVN, 03.11.2011 r. [dostęp 04.11.2011 r.]
- Kapitan Tadeusz Wrona. Kim jest bohaterski pilot? [online], Współczesna.pl, 01.11.2011 r. [dostęp 01.11.2011 r.]
- Pilot, który nigdy nie wpadał w panikę. „Rzeczpospolita”. [dostęp 02.11.2011 r.]
- Fahrwerkdefekt bei Landeanflug in Warschau [online], tagesschau.de, 01.11.2011 r. [dostęp 01.11.2011 r.]
- Newark flight makes emergency landing in Poland. CNN. [dostęp 01.11.2011 r.]
- Plane Carrying 230 People Crash Lands [online], Sky News, 01.11.2011 r. [dostęp 01.11.2011 r.]
- Plane carrying 230 passengers crash lands in Warsaw. BBC News. [dostęp 01.11.2011 r.]
- Awaryjne lądowanie na Okęciu. Nie ma rannych [online], Onet.pl, 01.11.2011 r. [dostęp 02.11.2011 r.]
- Kto mi dał skrzydła [online], Onet.pl, 15.11.2011 r. [dostęp 30.05.2015 r.]
- a b Tadeusz Wrona uratował 230 osób. U nas uczył się latać. „Gazeta Lubuska”, 02.11.2011 r. [dostęp 02.11.2011 r.]
- Uchwała Nr XII/183/2011 Rady Miejskiej Leszna z dnia 08.11.2011 r. w sprawie nadania „Honorowego Obywatelstwa Miasta Leszna” Panu Tadeuszowi Wronie [online], Urząd Miasta Leszna, 10.11.2011 r.
Oceń: Tadeusz Wrona (pilot)