Adam Franciszek Mikołaj Dulęba, urodzony 6 grudnia 1895 roku w Żywcu, to postać, która zapisała się w historii Polski jako wybitny legionista oraz żołnierz Armii Krajowej. Jego życie przypadło na burzliwe czasy, które wymagały od niego nie tylko odwagi, lecz także zaangażowania w działania na rzecz kraju.
Znany szerzej pod pseudonimem Góral, Dulęba był także kronikarzem oraz utalentowanym fotografem Legionów Polskich. Jego prace dokumentowały niezwykle istotne momenty historii, które miały wpływ na kształtowanie się polskiej tożsamości narodowej.
W 1937 roku za swoje osiągnięcia oraz mężną postawę został odznaczony Krzyżem Niepodległości, co świadczy o jego niezłomnym duchu oraz oddaniu sprawom państwowym. Jego życie zakończyło się tragicznie pod koniec marca 1944 roku, kiedy to zmarł w obozie koncentracyjnym Groß-Rosen, pozostawiając po sobie trwały ślad w pamięci narodowej.
Biografia i życie rodzinne
Adam Dulęba był potomkiem krakowskiego urzędnika, Franciszka Ksawerego Dulęby. Kiedy miał zaledwie pięć lat, cała rodzina Dulębów postanowiła na stałe osiedlić się w Krakowie. Po ukończeniu szkoły średniej, Adam, z poczuciem obowiązku, wstąpił do Legionów Polskich, zostawiając swoim rodzicom krótką, ale wymowną wiadomość: „Idę służyć Ojczyźnie”.
Na początku swojej kariery wojskowej, Dulęba został zatrudniony w biurze prasowym sztabu Legionów. W roku 1918 rozpoczął swoją edukację na Uniwersytecie Jagiellońskim, wybierając wydział filczoficzny z kierunkiem w rolnictwie, co zaowocowało zdobyciem tytułu inżyniera. Podczas nauki postanowił zrealizować obowiązkową praktykę zawodową na wsi.
Wybór padł na miejscowość Niziny, położoną w powiecie buskim. To właśnie tam spotkał Zofię Zaporską, z którą związał swoje życie, wybierając datę 20 lipca 1920 roku na dzień ich ślubu, który odbył się we wsi Tuczępy. Nowożeńcy ulokowali się w Łubnicach. Z tego małżeństwa przyszło na świat troje dzieci: Władysław Adam Antoni, urodzony 5 sierpnia 1921 roku, Janina, znana przez bliskich jako Ela, urodzona 10 lipca 1923, oraz Henryk Tadeusz, który przyszedł na świat 15 września 1924 roku, a także Janusz Antoni, który urodził się 17 października 1928 roku.
Po zakończeniu I wojny światowej, rodzina Dulębów zdołała utrzymać się dzięki zyskowi, jaki przynosiła mleczarnia oraz gospodarstwo rolno-spożywcze założone przez fotografa i kronikarza, zlokalizowane w ich rodzinnej wsi.
Jednakże życie Adama Dulęby zmieniło się w tragicznym kierunku. Pod koniec marca 1944 roku, znalazł się w obozie Groß-Rosen, gdzie zmarł, prawdopodobnie będąc ofiarą rozstrzelania. W ostatnim liście, datowanym na 21 marca 1944 roku, opisał warunki panujące w obozie, gdzie był jednym z więźniów zmuszanych do ciężkiej pracy przy wydobywaniu granitu z okolicy, nawet tuż przed swoją tragiczną śmiercią.
Praca fotografa
W okresie służby w Legionach Adam Dulęba pełnił ważną rolę w biurze prasowym sztabu, gdzie aktywnie dokumentował codzienne życie żołnierzy. Jego fotografie utrwalają nie tylko przemyślane przemarsze wojsk, ale również intensywne przygotowania do bitew oraz same zmagania. Zdjęcia obejmują także codzienne czynności marszałka Piłsudskiego, patriotyczne manifestacje, a nawet pogrzeby żołnierzy I Brygady. W jego kadrach pojawiają się wybitne postacie, takie jak Edward Śmigły-Rydz, Kazimierz Sosnkowski, Józef Haller oraz Władysław Sikorski, razem z marszałkiem Piłsudskim.
W 1916 roku część z jego prac została opublikowana w albumie zatytułowanym „Legionowo”, który wydał własnym sumptem. Decyzja o wydaniu albumu nie była przypadkowa; Adam Dulęba zyskał renomę nie tylko jako fotograf, ale również jako wrażliwy społecznik. Postanowił bowiem przeznaczyć część dochodów ze sprzedaży zdjęć na pomoc poszkodowanym rodzinom, które straciły bliskich w czasie wojny.
Sam Dulęba był aktywnym uczestnikiem życia społecznego, angażując się m.in. w organizację wiejskiej Ochotniczej Straży Pożarnej (OSP), co świadczy o jego chęci niesienia pomocy i wsparcia w trudnych czasach.
Pozostali ludzie w kategorii "Inne":
Leon Stefan Habsburg | Maria Krystyna Altenburg | Walerian SanetraOceń: Adam Dulęba